Expressestukken werden ook wel bezorgd door de bestellers van de telegraafdienst ter plaatse. Op deze op 9 september 1926 per expresse verzonden brief uit Brussel is een portzegel bijgeplakt van 20 cent, gestempeld “Rijkstelegraaf ´s-Gravenhage” op 10 september 1926.

De brief werd in Brussel gefrankeerd met 2,25 Franc. Tevens werd een taxstempel T geplaatst met erbij geschreven in paars 040 FR. Verder is nog 20 in blauw potlood op de brief genoteerd. De brief moest naar de Lange Houtstraat in Den Haag.

Voor expressebrieven die meer dan 2 1/2 km buiten de bestelkring van het postkantoor bezorgd moesten worden diende een aanvullend recht – “afstandsrecht” te worden betaald door de geadresseerde. Deze aanvulling werd middels portzegels verantwoord. (Zie L. Goldhoorn, Posthistorische Studies VI, blz. 40 e.v.).
Vragen:

• Is de 20 cent port bedoeld voor een te lage frankering door de Belgen?
• Hoe is het Belgische tarief opgebouwd?
• Hoe kan een expressestuk, dat toch aan het loket wordt aangenomen, ondergefrankeerd zijn?
• Of is hier toch sprake van het aanvullend expresserecht ad 20 cent?
• Ligt de Lange Houtstraat inderdaad zo ver van het postkantoor?
• Waarom staan al die internationale portaanduidingen dan verder op de brief?

Reactie:

De oplossing is als volgt. Het tarief voor een enkelvoudige brief van België naar Nederland was in 1926 1 fr, het expresse recht 2 fr. Totaal 3 fr.
Geplakt was 2Fr25 dus 75 centimes te weinig. Port derhalve 2 x 75 x 3/25 = 18 cent, afgerond op het eerstvolgende 2½ cents meervoud geeft 20 cent.

De breuk 3/25 geeft de verhouding weer tussen het internationale tarief van België en van Nederland voor een enkelvoudige brief (los van de reductie voor brieven tussen deze twee landen).

Luuk Goldhoorn
Ik had nog toe kunnen voegen dat de 40, in België geplaatst, ook het verschuldigde (verhoogd) port aangeeft, dat in Nederland omgerekend werd tot 20 cent.
Nee het port had dus niets met afstandsrecht van doen.

Luuk Goldhoorn