172 - Surinaams briefkaartformulier
In veilingcatalogus 602 (September 2006) van Van Dieten is als kavel 5146 aangeboden een Surinaams briefkaartformulier, gebruikt in Nederland, lokaal in Amsterdam verzonden op 3 mei 1896, met Expressebestelling en gefrankeerd met postzegels van 5 cent, 12½ cent en ½ cent – totaal 18 cent.
Dat is een halve cent meer dan nodig.De uitleg in de catalogus was dat die halve cent verschuldigd was omdat de posterijen de inkomsten van ½ cent voor een Nederlands briefkaartformulier misliepen. Bij de wet van 15 april 1891 (KB 11 februari 1892, art. 7 punt 6) werd bepaald ‘Het is geoorloofd, briefkaartformulieren te bezigen, die niet van Rijkswege zijn uitgegeven, mits zij met deze overeenstemmen, wat betreft de gedrukte opschriften, de afmetingen en de stevigheid van het papier’.
Het Surinaamse formulier moet toch voldaan hebben aan deze voorwaarde. Het verschilde alleen in drukkleur van het Nederlandse formulier, dat geruime tijd dienst had gedaan en dat niet behoorde tot ongeldig verklaarde uitgiften, het droeg immers geen zegelindruk. Ook was het formaat kleiner dan de koerserende kaarten – maar leidt dat tot ½ cent extra vooruitbetaald port waarmee een vooruitziende verzender het lokale brieftarief voldeed en eventuele weigering wegens afwijkend formaat voorkwam?
Eerlijk gezegd geloof ik niet dat zo’n voorschrift over ‘gemiste inkomsten’ ooit bestaan heeft. Als het wel bestaan heeft, zou ik graag de vindplaats vernemen. Het lijkt mij veeleer dat er iets aan de kaart gehecht is geweest: een stukje stof, een etiket, een foto of wat ook maar. Dan moest de kaart tegen brieftarief verzonden worden, lokaal 3 cent. Pas later is het aanhechten van bijv. foto’s ‘mits zij een geheel met de kaart vormden’ toegestaan. Helaas heb ik de kaart niet in levenden lijve kunnen bekijken. Wie heeft de kaart of wie weet meer?