posttarieven Nederlands Indië

Posttarieven Nederlands Indië, postwaardestukken


Nederlands-Indische posttarieven voor zover ze betrekking hebben op de postwaardestukken.Alle tarieven in dit overzicht zijn opgegeven in centen. Deze tarieven gelden voor postwaardestukken die niet zijn bijgefrankeerd. Uitzonderingen zijn het noodzakelijk bijplakken met postzegels.

Voor meer informatie en uitgebreid bronnenoverzicht, ook wat de postwaardestukken zelf betreft, wordt verwezen naar Binnenlandse en buitenlandse posttarieven van Nederlands-Indië 1863-1949, aflevering Postwaardestukken, door P. Storm van Leeuwen. Verschenen als bijlage bij ZWP nr.117 van januari 1998, het mededelingenblad van de Studiegroep Zuid-West Pacific.

Verschil ‘zeepost’ en ‘mail’:
Zeepost’ wil zeggen dat de verzending plaatsvindt rechtstreeks (geheel over zee) tussen een Nederlands-Indische haven (bv. Padang) en een Nederlandse haven (bv. Rotterdam).
‘Mail’ betekent verzending gedeeltelijk over zee en gedeeltelijk over land vanaf of tot bepaalde havenplaatsen in Frankrijk (Marseille) of Italië (Genua, Triëst, Brindisi). Vb.: een brief ‘per mail’ van Batavia naar Rotterdam kan zijn per schip van Batavia naar Marseille, en van Marseille per trein naar Rotterdam.

1. Enveloppen (sedert de uitgiftedatum 1 januari 1878)

datumbinnenlandNederland
per mail
Nederland
per zeepost
UPUCuraçao
Suriname
Str. Settlem.
Port. Timor
01/01/1878102520252515
08/1879     12½
01/06/1886  12½   
01/04/1888 15    
01/08/1889  10   
01/03/1907 12½ 12½12½ 
01/10/1907      
15/11/1907      
15/01/1908      
01/02/192112½ 12½2020 
01/05/1921 15    
01/01/1922 20   20
01/10/1926 12½    
01/10/1927    12½ 
01/01/1929   15 15
14/06/1937 1515 15 
01/10/193710     

Opmerkingen:

1. De eerste gewichtsklasse was aanvankelijk 0 t/m 15 gram. Op 1 okt 1907 wordt de eerste gewichtsklasse voor Nederland per mail en de UPU-lidstaten 0 t/m 20 gram; op 15 nov 1907 ook voor het binnenland en op 15 jan 1908 ook voor Nederland per zeepost.

2.Voor het binnenland en Nederland per zeepost gold voor de tweede gewichtsklasse: 20 t/m 40 gram, tot 1 feb 1921 een tarief van 17½ cent. Hiervoor is de envelop van 17½ cent uitgegeven.

3.De envelop van 22½ cent was bestemd voor het aangetekend verzenden naar het buitenland, waarvoor een briefport van 12½ cent gold.

4.Op 1 jan 1929 werd het enkelvoudige briefport voor UPU-lidstaten verlaagd naar 15 cent. Daarvoor werd geen envelop meer aangemaakt. Geadviseerd werd een envelop van 12½ cent met een frankeerzegel van 2½ cent bij te frankeren. Voor Nederland, Curaçao en Suriname werd op 14 jun 1937 het enkelvoudige briefport van 15 cent ingevoerd, maar de meeste brieven werden toen inmiddels per luchtpost verzonden.

2. Postbladen (sedert de uitgiftedatum 2 mei 1922)

datumbinnenlandNederland
per mail
Nederland
per zeepost
UPUCuraçao
Suriname
Str. Settlem.
Port. Timor
02/05/192212½ 12½   
01/10/1926 12½    
01/10/1927    12½ 
01/01/19367½7½7½ 7½ 
01/10/1947101010 10 

 Opmerking:

1. Op 1 okt 1947 werd het speciale tarief voor postbladen verhoogd. Geadviseerd werd een postblad van 7½ cent met een frankeerzegel van 2½ cent bij te frankeren, totdat het postblad van 10 cent in omloop kwam (Geuz. Nr.6, bekend 8 aug 1948).

3. Briefkaarten (sedert de uitgiftedatum 1 april  1874)

datumbinnenlandNederland
per mail
Nederland
per zeepost
UPUCuraçao
Suriname
Str. Settlem.
Port. Timor
01/04/18745     
01/05/1876 15    
01/01/1877     10
01/05/1877 12½ 12½12½ 
07/1877     
01/04/1879   
08/1879     5
15/03/1882  5   
01/03/1907 5 55 
01/02/1921    
01/05/1921     
01/01/192212½12½12½12½
01/10/1926     
01/10/1927     
01/01/192955510510
01/05/1937  
14/06/1937      
01/10/194755512½512½

Opmerkingen:

1. De eerste briefkaart werd al in jan 1874 uitgegeven voor de tweede Atjeh-expeditie. Deze kaarten mochten ook per zeepost naar Nederland worden verzonden.

2. Het mailtarief voor Nederland werd op 1 mei 1876 15 cent. Geadviseerd werd de briefkaart met een frankeerzegel van 10 cent bij te frankeren.

3. Op 1 jan 1877 werd een verlaagd tarief van 10 cent ingevoerd voor de Straits Settlements (onder andere Singapore en Penang), dat in jul 1877 ook ging gelden voor Portugees Timor. De 5 cent briefkaart kon met een frankeerzegel van 5 cent worden bijgefrankeerd.

4. Op 14 jun 1937 werd een briefkaarttarief van 12½ cent ingevoerd voor verzending per luchtpost naar Nederland, Curaçao en Suriname. Hoewel de tarieven op 1 okt 1947 omhoog gingen, bleef dit briefkaarttarief van 12½ cent voor verzending per luchtpost gehandhaafd.

5. Voor tarieven naar niet UPU-lidstaten zie ZWP. Op 1 jan 1922 werd het verschil in tarief tussen UPU-lidstaten en niet UPU-lidstaten opgeheven.

4. Verhuiskaarten (sedert eind juli 1909; de exacte uitgiftedatum is niet bekend)

datumbinnenlandNederland
per mail
Nederland
per zeepost
UPUCuraçao
Suriname
Str. Settlem.
Port. Timor
07/19091     
01/07/1930222 2 
01/10/1947333 3 

 Opmerkingen:

1. Tot 1 jul 1930 zonder bijfrankering alleen toegelaten in het binnenlands verkeer.

2. Voor de verhuiskaarten van 1 cent moest nog 1 cent extra worden betaald voor het formulier. De verhuiskaarten van 2 cent zijn inclusief 1 cent voor het formulier.

3. Na 1 okt 1947 moest men een frankeerzegel van 1 cent bijplakken totdat de kaart van 4 sen verscheen. De verhuiskaart van 4 sen (Geuz. Nr.11) is het tarief van 3 cent plus 1 cent voor het formulier.

5. Aanvullende diensten (Sedert 1 mei 1877, de datum van toetreding van Nederlands-Indië tot de UPU)

Zie: bijlage bij ZWP nr.120 (expresse) en bijlage bij ZWP nr.121 (aantekenen).

Het aantekenrecht en het expresserecht komen boven het normale port.

datumAANTEKENEN
binnenland
AANTEKENEN buitenlandEXPRESSE
binnenland
EXPRESSE
buitenland
01/05/18771010  
01/01/1882  50 
01/05/1910  25 / 50 
01/02/192120 25 
01/05/1921 20  
01/01/1922  40 
01/10/1925   40
01/04/1934